جوراب‌هاي نانو؛ بپوشيم يا نپوشيم؟

اگر شما تازگي‌ها سري به فروشگاه‌هاي عرضه پوشاک زده باشيد، احتمالا انواع جوراب‌هاي نانو را ديده‌ايد که ادعا مي‌شود از ايجاد بوي بد پا در کفش پيشگيري مي‌کنند. در کنار آن، بعضي‌ها از خصوصيات ضدحساسيت اين لباس‌ها براي پوست مي‌گويند. برخي از شناگران هم مي‌گويند با پوشيدن مايوهاي نانو مدال طلا را فتح کرده‌اند... دکتر حسين طباطبايي،‌متخصص پوست و مو و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي تهران، در اين مورد توضيحات جالبي دارد.

آقاي دکتر! محصولات نانو از کجا سرو کله‌شان پيدا شده است؟
 

تکنولوژي نانو، صنعت پارچه را بهبود بخشيده و باعث بادوام شدن پارچه و افزايش مقاومت در برابر آب، روغن‌ها، آلودگي‌ها و ساير مواد شيميايي شده است. در طبيعت هم پديده نانو ديده مي‌شود؛ به طور مثال، برگ لوتوس (نيلوفر آبي در مصر) توسط پوسته‌هاي نانو مومي‌شکل پوشيده مي‌شود که آب باعث حبابي شدن ساقه شده و به آساني مي‌افتد يا در بين ميوه‌ها پوست هلو که توسط موئينه‌هاي ظريف پوشيده مي‌شود با نفوذ آب آسان کنده مي‌شود.

چرا از آنها در ساخت لباس شناگران يا پليس استفاده مي‌شود؟
 

پارچه‌هاي نانو که در کارخانجات ساخته مي‌شوند در برابر آب و رنگ‌ها نفوذناپذيرند بنابراين در شناگران حرفه‌اي، پارچه‌هاي نانو با عدم نفوذپذيري آب باعث سرعت شناگر مي‌شود. همچنين در شست‌وشوهاي مکرر يا مخلوط با پارچه‌هاي رنگين ديگر اگر شسته شوند رنگ آن پارچه‌هاي ديگر را به خود نمي‌گيرد. از طرفي پارچه‌هاي نانو بسيار سبک بوده و مانع انتقال حرارت محيط به بدن مي‌شود بنابراين مصرف اين‌گونه پارچه‌ها در ارتش، پليس و پرسنل آتش‌نشاني و... کمک زيادي کرده است؛ چرا که پارچه‌هاي نانو هيچ‌گونه تحريک پوستي حتي در افراد حساس ايجاد نمي‌کند و براي بيماران اگزمايي و کودکان مناسب است.
از مزاياي مهم پارچه‌هاي نانو مقاومت در برابر آتش و نور آفتاب است.

چطور؟
 

در گذشته‌ نزديک، براي افزايش مقاومت پوست در برابر اشعه ماوراي‌بنفش آفتاب توصيه مي‌شد لباس‌ها چسبان و رنگ تيره باشد زيرا اشعه ماوراي‌بنفش آفتاب از لباس‌هاي گشاد و رنگ روشن عبور کرده و مي‌تواند صدمه‌هاي پوستي زيادي ايجاد کند. از طرفي مرطوب شدن لباس‌ها از قدرت حفاظتي آن در برابر اشعه ماوراي‌بنفش آفتاب مي‌کاهد، در حالي که پارچه‌هاي نانو با عدم نفوذپذيري آب اين مشکل را حل کرده است. در يک سال اخير در آمريکا 720 ميليون دلار پارچه‌هاي نانو جهت مصرف ورزشکاران، پليس، کارگران ساختماني، پرسنل آتش‌نشاني و حتي فضانوردان فروش رفته است.

ظاهرا در ورزش قهرماني، اين پارچه‌ها غوغا کرده‌اند؛ اين‌طور نيست؟
 

بله؛ مايکل فلپس، قهرمان سر‌شناس المپيک که رکورد سرعت ‌شناي المپيک را شکست با مايويي که سطح آن با تکنولوژي نانو پوشيده شده بود به اين رکورد دست يافت. کفش‌هاي دوندگان، راکت‌هاي تنيس، توپ‌هاي گلف، کِرِم‌هاي پوستي و بسياري از کالاهاي ديگر توسط تکنولوژي نانو پوشيده مي‌شود که باعث افزايش احتمال برنده شدن در مسابقه‌هاي ورزشي مي‌شود.

ايرادي هم دارد؟
 

تنها ايراد پارچه‌هاي نانو شايد گراني آنها در مقايسه با پارچه‌هاي مشابه باشد که احتمالا در آينده با مصرف زياد، قيمت آن کاهش يابد.

در پزشکي هم کاربردي دارد؟
 

گان راديولوژيست‌ها که بسيار سنگين است و دستکش و لباس‌هاي اتاق عمل با تکنولوژي نانو باعث سبک شدن آنها و اثرات ضدباکتري پارچه‌ها شده است. لباس‌هاي سربازان عازم جنگ که با تکنولوژي نانو ساخته شده است آنها را در برابر خطرات سلاح‌هاي بيولوژيک و شيميايي حفظ مي‌کند. لباس‌هاي نانو با خاصيت ضدباکتري و ضدآلودگي باعث مي‌شود اين لباس‌ها ديرتر کثيف شده و نياز کمتري به شست‌وشو داشته باشند که در فضانوردان و سربازان جبهه‌هاي جنگ کمک کرده است.

مي‌گويند جوراب‌هاي نانو ضدبو هستند؛ درست است؟
 

خب، جوراب‌هايي که با تکنولوژي نانو ساخته شده‌اند به دليل عدم پذيرش آلودگي‌هاي ميکروبي و تعريق مانع تعفن مي‌شوند.

اسپري‌هاي ضدبوي نانو براي داخل کفش، چطور؟
 

اسپري‌هاي ضدبو انواع مختلف دارند. بعضي اسپري‌ها دئودورانت (خوشبوکننده) هستند و آثار درماني ضدتعريق ندارند ولي بعضي اسپري‌ها علاوه بر خوشبوکنندگي، خاصيت کاهش تعريق دارند و موثرترند. نکته منفي اين اسپري‌ها آن است که در بعضي افراد باعث حساسيت پوست مي‌شوند و خارش، قرمزي و پوسته‌ريزي نيز از عوارض آن است.

حساسيت پوستي نمي‌دهند؟
 

تاکنون طبق تحقيقات، پارچه‌هاي نانو باعث حساسيت پوستي نشده‌اند و اين از امتيازات آن است؛ هر چند مطالعات پارچه‌هاي نانو جديد است و در بررسي‌هاي بيشتر در آينده مي‌توان اظهارنظر قطعي کرد. به هر حال، ثابت شده که احتمال ايجاد واکنش‌هاي پوستي پارچه‌هاي نانو بسيار کمتر از پارچه‌هاي معمولي است.

اگر به پارچه‌هاي نانو دسترسي نداشته باشيم، کدام پارچه را براي پوست مناسب‌تر مي‌دانيد؟
 

جواب، بسيار وسيع است و بسته به جنس‌هاي مختلف و خصوصيات زمينه‌اي افراد، متفاوت است ولي قطعا پارچه‌هاي نخي (کتان) سالم‌تر از ساير پارچه‌ها است.
منبع:www.salamat.com
/ج